Bị chàm ở chân: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Bị chàm ở chân không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng sẽ tạo ra không ít phiền toái đến cuộc sống, sinh hoạt của người mắc bệnh. Để kiểm soát các triệu chứng, bạn cần chủ động chăm sóc và tìm biện pháp điều trị đúng cách.
Bị chàm ở chân là gì? Triệu chứng ra sao?
Thầy thuốc Ưu tú, bác sĩ CKII Lê Phương – chuyên gia da liễu có hơn 40 năm kinh nghiệm điều trị bệnh: Bệnh chàm ở chân là một dạng tổn thương da liễu mãn tính có thể gây ra mụn nước nhỏ, khô và ngứa tại khu vực bị tổn thương. Bệnh lý này còn được biết đến với tên gọi khác là eczema, chàm tổ đĩa hay pompholyx,…
Chàm da chân xuất hiện khá đột ngột với các dấu hiệu điển hình là vết phồng rộp sâu hoặc nổi mụn nước. Người bệnh có thể bị ngứa hoặc nóng rát khi các mụn này xuất hiện.
Bác sĩ Lê Phương cũng cho biết, bệnh chàm tay – chân đều có những triệu chứng riêng, cụ thể như sau:
- Vùng da bị chàm ở chân xuất hiện những đám tổn thương màu đỏ hoặc hồng xuất hiện.
- Vùng da bị tổn thương có thể bị phù nề, ranh giới giữa khu vực tổn thương với vùng da lành thể hiện rõ ràng.
- Người bệnh thường có cảm giác đau rát kèm theo cảm giác ngứa ngáy ở nơi bị tổn thương.
- Bề mặt vùng da bị chàm chân có thể xuất hiện các mụn nước nhỏ li ti.
- Mụn nước theo thời gian sẽ bị vỡ ra, rỉ dịch, bị khô lại và tạo thành vảy tiết.
- Trên da sẽ hình thành các tổn thương mãn tính như khô da, bong tróc, xuất hiện các lớp sừng dày kèm theo triệu chứng ngứa ngáy âm ỉ đến dữ dội.
- Một vài trường hợp bị chàm ở chân có thể gây ảnh hưởng đến móng chân.
Nguyên nhân dẫn đến chàm ở chân
Nguyên nhân gây bệnh chàm da tay, chân đến nay vẫn chưa được xác định cụ thể. Bác sĩ Lê Phương cho biết bệnh lý có cơ chế miễn dịch dị ứng chịu tác động từ nhiều yếu tố cộng hưởng.
Một số yếu tố liên quan gây bệnh chàm ở tay chân có thể kể đến như:
- Yếu tố di truyền: Nhiều người bị chàm ở chân là do yếu tố di truyền từ người thân cận huyết đã mắc bệnh về da liễu trước đó.
- Do tiếp xúc với dị nguyên: Chân là nơi có tần suất tiếp xúc thường xuyên với các dị nguyên như mủ thực vật, xà phòng, chất kích thích, dung môi công nghiệp trong môi trường làm việc,… Các chất này có thể gây phát sinh phản ứng gây tình trạng kháng nguyên, giải phóng histamin dẫn đến tổn thương lâm sàng.
- Do đặc điểm da: Một số nghiên cứu về trường hợp chân bị chàm cho thấy, lớp sừng ở da chân có hiện tượng thiếu hụt chất filaggrin – một loại protein giữ ẩm, ngăn chặn quá trình thoát hơi nước ở da.
- Do tác động cơ học: Nhiều trường hợp chân bị chàm có thể do tác động cơ học gây ra như hiện tượng cào gãi, ma sát, do nhiệt độ quá nóng hoặc quá lạnh,…
- Do nhiễm nấm men: Hoạt động bài tiết dầu ở da chân diễn ra khá mạnh mẽ, vùng tiếp xúc cao khiến nấm men dễ phát triển gây ra các phản ứng viêm gây tổn thương da.
Ngoài ra còn có một số yếu tố khác gây chàm da chân có thể kể đến như: Vệ sinh kém, tâm lý bất ổn, căng thẳng kéo dài, rối loạn nội tiết tố,…
Bị chàm ở chân có gây nguy hiểm không?
Bị chàm ở tay, chân không quá nguy hiểm đến sức khỏe bởi đây là bệnh lành tính. Những trường hợp mắc bệnh đa phần chỉ bị tổn thương ngoài da do đó chỉ cần dùng thuốc các triệu chứng sẽ được cải thiện. Tuy nhiên bệnh lý có tính chất kéo dài và dễ tái phát bạn cần phải chú ý.
Người bệnh tránh cào gãi lên da nhiều lần bởi có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như:
- Lichen hóa do bệnh chàm có xu hướng thâm nhiễm, gây xuất hiện vết nứt và tình trạng ngứa ngáy kéo dài. Ranh giới của vùng da xung quanh và da lichen hóa được thể hiện rõ ràng gây ảnh hưởng nghiêm trọng để tính thẩm mỹ.
- Bị chàm bội nhiễm do hoạt động cào gãi, chà xát của người bệnh khiến nấm men, vi khuẩn lan rộng sang các vùng da khác. Bên cạnh đó, vùng da chân hoạt động thường xuyên nên khả năng bội nhiễm càng cao hơn.
- Gây biến dạng móng như móng bị đổi màu, giòn, đục, dễ gãy hơn. Bệnh chàm tạo điều kiện thuận lợi để nấm men phát triển gây nguy cơ mắc bệnh nấm móng nhiều hơn.
Bị chàm ở chân có thể chữa khỏi trong khoảng thời gian từ 2 đến 3 tuần nếu được phát hiện sớm, điều trị đúng cách. Vì vậy, người bệnh cần chủ động phát hiện bệnh sớm để có thể điều trị kịp thời, tránh nguy cơ xuất hiện biến chứng.
TTƯT,BSCKII Lê Phương
- Bác sĩ YHCT CKII
- Phó giám đốc chuyên môn Nhất Nam Y Viện
- Hơn 40 năm kinh nghiệm trong khám chữa bệnh bằng YHCT
Cách chữa trị chàm ở chân
Chân hoặc tay bị chàm thường kéo dài dai dẳng, khó điều trị và dễ tái phát nếu gặp điều kiện thuận lợi. Vì vậy, người bệnh cần chủ động tìm ra biện pháp xử lý để kiểm soát bệnh, cải thiện triệu chứng, làm giảm mức độ ảnh hưởng của bệnh.
Một số cách chữa khi bị chàm ở chân được áp dụng phổ biến chúng tôi đã tổng hợp lại ngay dưới đây:
Biện pháp Tây y chữa bệnh chàm ở chân
Bệnh nhân bị chàm ở chân bác sĩ cần kiểm tra về tình trạng sức khỏe, mức độ bệnh lý để kê đơn thuốc phù hợp ở dạng uống, bôi hoặc kết hợp cả hai. Mục đích của việc sử dụng thuốc là để kiểm soát triệu chứng bệnh, hạn chế nguy cơ xuất hiện biến chứng.
Một số loại thuốc dùng để chữa bệnh chàm có thể kể đến như:
- Thuốc dạng bôi có chứa corticoid làm giảm nhanh tình trạng viêm da, ức chế hệ miễn dịch và kháng dị ứng. Loại thuốc này cần sử dụng đúng liều lượng cho từng vùng da theo chỉ định, tránh sử dụng quá 20 ngày bởi có thể gây tác dụng phụ.
- Thuốc dạng bôi ức chế calcineurin có công dụng ngăn chặn tổng hợp cytokine, kích hoạt bạch cầu trung tính, ức chế thành phần calcineurin và tế bào mast giúp hạn chế các tổn thương ngoài da và triệu chứng cơ năng của bệnh. Thường loại thuốc này sẽ được dùng xen kẽ với thuốc bôi corticoid để hạn chế nguy cơ xuất hiện tác dụng phụ.
- Thuốc kháng histamin H1 làm giảm nhanh các triệu chứng ngứa ngáy do bệnh gây ra. Khi dùng, bác sĩ có thể chỉ định kết hợp với thuốc kháng histamin H1 tổng hợp để tăng hiệu quả.
- Thuốc kháng nấm dạng uống hoặc bôi do da chân bị chàm có thể bị nhiễm nấm men đặc biệt là nấm malassezia, candida.
- Tùy theo mức độ tổn thương, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh dùng thêm một số loại thuốc khác như kháng sinh, thuốc bôi chứa axit salicylic, thuốc tím, corticoid dạng uống hoặc kẽm oxit.
Quang hóa trị liệu là một biện pháp chữa bệnh chàm mới được khá nhiều người lựa chọn. Phương pháp này sử dụng tia UV nhân tạo tiêu diệt tế bào sừng tăng trưởng bất thường, ức chế chất gây viêm và cải thiện triệu chứng do eczema gây ra.
Lưu ý, thuốc chữa bị chàm ở chân chỉ có công dụng cải thiện triệu chứng, không thể ngăn chặn bệnh tái phát và loại bỏ căn nguyên của bệnh. Vì vậy, người bệnh cần sử dụng theo sự chỉ định của bác sĩ.
Mẹo dân gian chữa bệnh chàm ở tay, chân
Ngoài việc dùng thuốc Tây người bệnh có thể áp dụng một số mẹo dân gian chữa chàm tại nhà để cải thiện các triệu chứng của bệnh. Ưu điểm của biện pháp chữa trị này là an toàn, lành tính, dễ áp dụng và giảm nhanh các triệu chứng khô ráp ngoài da.
Cách chữa bệnh chàm ở tay, chân theo dân gian bạn có thể áp dụng tại nhà như sau:
Mẹo chữa bệnh chàm bằng nghệ vàng
Nghệ vàng có thể kiểm soát nhanh các triệu chứng do chàm gây nên, làm giảm nhanh các nốt mẩn và ngứa ngáy. Mẹo chữa bệnh này thực hiện khá đơn giản chỉ với vài cách như sau:
- Chuẩn bị một lượng nghệ tươi đủ dùng, làm sạch, bỏ phần vỏ rồi cho vào cối để giã nát.
- Làm sạch vùng da bị chàm, lau khô sau đó cho nước cốt nghệ vàng thoa đều lên khu vực cần điều trị.
- Mỗi ngày thực hiện vài lần rồi đến khi tình trạng biến chuyển tốt hơn.
Mẹo chữa bệnh chàm bằng trầu không
Trong dân gian, người ta thường sử dụng trầu không để chữa bệnh chàm. Y học hiện đại đã nghiên cứu về dược liệu tìm thấy nhiều hợp chất quý có tác dụng phòng ngừa và giảm nhanh các triệu chứng của bệnh da liễu.
Bạn có thể sử dụng lá trầu để chữa bệnh chàm theo cách sau:
- Làm sạch 1 nắm lá trầu không tươi để ép tinh dầu.
- Vệ sinh sạch sẽ vùng da bị chàm, lau khô rồi thoa tinh dầu lên da.
- Đợi khoảng 15 đến 20 phút sau đó làm sạch da với nước sạch là được.
Mẹo chữa bệnh chàm tổ đỉa bằng khoai tây
Khoai tây có chứa một lượng chất kháng khuẩn mạnh giúp ức chế tạp khuẩn và làm sạch bề mặt da. Ngoài ra, dược liệu này còn có công dụng dưỡng ẩm, tẩy tế bào chết, xoa dịu vết hồng ban, giảm ngứa và bong tróc trên da.
Cách chữa bệnh chàm ở chân như sau:
- Chuẩn bị 1 củ khoai tây, làm sạch, bỏ vỏ ngoài sau đó mang đi hấp chín.
- Nghiền nhỏ khoai tây đã hấp để đắp lên vùng da cần điều trị rồi dùng gạc y tế để cố định lại trong 30 phút.
- Sau khi tháo gạc làm sạch da với nước ấm là được. Mỗi ngày áp dụng phương pháp trên 2 lần các triệu chứng sẽ giảm nhanh chóng.
Mẹo chữa bệnh chàm bằng lá muồng trâu
Lá muồng trâu có tác dụng cải thiện nhanh các triệu chứng của bệnh da liễu. Khi bị chàm ở chân tay bạn có thể sử dụng dược liệu này để chữa bệnh theo cách sau:
- Chuẩn bị 2 nắm lá muồng trâu tươi làm sạch sau đó giã nát.
- Đắp phần bã và nước lá muồng trâu lên vùng da đang bị chàm cần được điều trị trong thời gian 15 phút.
- Làm sạch da sau khi đã đắp hỗn hợp là được. Mỗi ngày thực hiện từ 2 đến 3 lần, duy trì liên tục trong 1 thời gian các triệu chứng sẽ được cải thiện nhanh chóng.
Thuốc Y học cổ truyền chữa bệnh chàm ở chân
Bị chàm ở chân hay còn được gọi là chàm tổ đỉa theo quan niệm của Y học cổ truyền. Nguyên nhân gây bệnh là do độc tà, nhiệt tà, phong thấp kết hợp lại dẫn đến tình trạng khí huyết không lưu thông từ đó phát bệnh.
Thấp nhiệt kết hợp phong tích gây hiện tượng nổi mụn nước. Độc tà hóa táo sinh phong khiến bệnh nhân khó chịu còn thấp nhiệt tà lâu sẽ khiến da bị loét và mưng mủ.
Nguyên tắc điều trị bệnh chàm trong Y học cổ truyền là thanh nhiệt, khu phong, lợi thấp, điều hòa khí huyết, giảm nhanh các triệu chứng ngoài da.
Đối với vấn đề các vấn đề về chàm, bác sĩ Lê Phương đang thực hiện điều trị bằng bài thuốc Nhất Nam An Bì Thang – bài thuốc của đơn vị chuyên khoa trực thuộc Nhất Nam Y Viện là Trung tâm da liễu đông y Việt Nam. Bài thuốc này là một trong những bài thuốc đại diện cho xu hướng phát triển của YHCT trong thời buổi hiện nay, được tối ưu hiệu quả và gần gũi hơn với người sử dụng.
Bài thuốc Nhất Nam An Bì Thang được phát triển dựa trên nền tảng thuốc trị viêm da cho vua Gia Long của Ngự y triều Nguyễn. Sau quá trình nghiên cứu phương thuốc “tiến vua”, Nhất Nam Y Viện đã cải tiến và phát triển thành công phác đồ trị chàm hiệu quả từ Nhất Nam An Bì Thang. Phác đồ gồm 3 giai đoạn:
- Giai đoạn điều trị triệu chứng (khu tà): Đây là giai đoạn đầu tiên của bài thuốc. Trong giai đoạn này, bài thuốc sẽ tập trung vào việc thải độc, thanh lọc cơ thể, tiêu viêm thông qua các loại thảo dược như bồ công anh đơn đỏ, ké đầu ngựa, sài đất, hoàng bá,… Lúc này, các triệu chứng như khô ráp, sừng hóa, ngứa, căng tức, châm chích, nổi mụn nước,… đều giảm nhanh chóng.
- Giai đoạn điều trị gốc bệnh (bổ tạng phủ): Sau khi các triệu chứng dần biến mất, bài thuốc sẽ tập trung vào giai đoạn phục hồi tạng phủ bị hư tổn và tăng cường cơ chế bài tiết độc tố của cơ thể thông qua các loại thảo dược như diệp hạ châu, sài đất, liên kiều, hoàng bá nam,… Từ đó, làn da được nuôi dưỡng dần, trở nên mịn màng, phục hồi hư tổn và lành lặn trở lại.
- Giai đoạn điều trị dự phòng (bổ chính khí): Để bảo vệ da khỏi các tác nhân xấu từ môi trường và giảm khả năng bùng phát bệnh sau điều trị, thuốc sẽ tập trung bồi bổ và điều dưỡng cơ thể, tăng sức đề kháng, thiết lập lại hàng rào bảo vệ da khỏe mạnh. Thành phần kết hợp nhiều loại thảo dược đại bổ cho sức khỏe và làn da như hoàng kỳ, ngũ vị, a giao, ý dĩ,…
Bên cạnh cơ chế tác động đa chiều thì thuốc còn có ưu điểm là được bào chế từ thảo dược hữu cơ đạt chuẩn GACP-WHO. Nguồn cung ứng thuốc là các vườn dược liệu do Nhất Nam Y Viện liên kết phát triển cùng dân bản địa.
Trong khâu bào chế và bảo quản thuốc, đơn vị cũng ứng dụng công nghệ cao như bảo quản bằng đèn chiếu xạ, sấy thuốc bằng bơm nhiệt kế. Điều này giúp thảo dược giữ nguyên vẹn dược tính quý giá, đảm bảo không lẫn tạp chất, vi khuẩn, nấm mốc, hóa chất độc hại,… Nhất Nam An Bì Thang cũng đã được Sở Y tế Hà Nội khẳng định thảo dược sử dụng trong bài thuốc đều đạt tiêu chuẩn thông qua quá trình kiểm nghiệm nghiêm ngặt.
Nhất Nam An Bì Thang là bài thuốc trị chàm được đánh giá cao về tiêu chuẩn chất lượng và độ an toàn. Ngoài thảo dược sạch, một yếu tố khác đảm bảo thuốc không gây tác dụng phụ cho người bệnh chính là phác đồ điều trị được cá nhân hóa.
Mặc dù mắc cùng một bệnh lý là chàm da nhưng thể bệnh chàm ở mỗi người là khác nhau. Dựa trên đặc điểm bệnh lý và thể trạng riêng biệt của người bệnh, bác sĩ sẽ linh hoạt gia giảm liều lượng và thành phần thảo dược, đảm bảo bài thuốc phù hợp nhất với tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Tính cá nhân hóa cao là ưu điểm giúp Nhất Nam An Bì Thang trở thành bài thuốc điều trị tốt với cả nhóm đối tượng nhạy cảm như trẻ em, phụ nữ sau sinh trên 6 tháng, người có sức đề kháng yếu, người có bệnh nền,…
Mỗi người bệnh đều được tư vấn phác đồ điều trị phù hợp
Nhờ những ưu điểm vượt trội trong điều trị viêm da bài thuốc Nhất Nam An Bì Thang đã được chương trình “Vì sức khỏe người Việt” phát sóng số đặc biệt trên VTV2 là một giải pháp trị bệnh viêm da tối ưu mà người bệnh nên tham khảo.
Trong chương trình có sự tham gia của diễn viên Vân Anh, thế hệ vàng của làng điện ảnh phía Bắc thập niên 90. Chị cho biết, chị bị viêm da sau khi sinh con, từ đó đến nay đã hơn 20 năm và chị thử nhiều giải pháp nhưng không hiệu quả. Sau khi được đồng nghiệp giới thiệu bài thuốc Nhất Nam An Bì Thang, sử dụng 1 liệu trình thì tình trạng của chị mới được kiểm soát.
Xem chi tiết: VTV2 Chương Trình Vì Sức Khỏe Người Việt: Trị Tận Gốc Bệnh Viêm Da Với Bài Thuốc Nhất Nam An Bì Thang
Sau đây sẽ là một số phản hồi tích cực về bài thuốc Nhất Nam An Bì Thang:
Với sự bảo chứng mạnh mẽ từ nhiều chuyên gia cũng như bệnh nhân điều trị chàm da, đây chính là phương pháp điều trị chàm da toàn diện vừa an toàn và vừa mang đến hiệu quả triệt để mà bạn không nên bỏ qua. Bạn đọc cần tư vấn về bài thuốc Nhất Nam An Bì Thang cũng như điều trị chàm da có thể liên hệ qua các phương thức sau đây để được hỗ trợ trong thời gian sớm nhất:
- Địa chỉ: Biệt thự 16, Ngõ 168 Nguyễn Khánh Toàn, Cầu Giấy, Hà Nội
- Hotline: 0964 045 616 – 024.8585.1102
- Fanpage: Nhất Nam Y Viện
- Đặt lịch khám: https://nhatnamyvien.com/dat-lich-kham-benh
Cách phòng ngừa và chăm sóc khi bị chàm ở chân
Bị chàm ở chân có thể tái phát lại nếu người bệnh chăm sóc sai cách hoặc không chủ động thực hiện biện pháp phòng ngừa. Dưới đây là một số biện pháp bác sĩ Lê Phương khuyên bạn cần chú ý thực hiện tại nhà để kiểm soát bệnh hiệu quả:
- Tránh tiếp xúc da chân với các loại chất dễ gây dị ứng như nước sơn móng tay, hóa chất, chất tẩy rửa,…
- Vệ sinh da thường xuyên, giữ ẩm để da luôn được khô thoáng, tránh để da tiết nhiều mồ hôi bởi có thể tạo điều kiện để nấm men phát triển.
- Dưỡng ẩm da thường xuyên bằng các sản phẩm kem dưỡng phù hợp. Người bị chàm nên ưu tiên dùng sản phẩm dịu nhẹ, có nguồn gốc thiên nhiên để tránh hiện tượng bị kích ứng.
- Thường xuyên chú ý giữ vệ sinh cơ thể, đi tất khi trời chuyển lạnh.
- Uống nhiều nước để giữ độ ẩm cho da mỗi ngày, dùng máy tạo độ ẩm khi thời tiết chuyển lạnh đột ngột.
- Khi đang bị chàm ở chân nên đi giày dép, tất và mặc quần áo có chất liệu mềm mại, thấm hút mồ hôi tốt.
- Khi tiếp xúc với côn trùng hoặc mủ thực vật hãy vệ sinh chân tay sạch sẽ với nước để tránh các triệu chứng bệnh bùng phát.
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý để cải thiện sức đề kháng, kiểm soát căng thẳng, hạn chế nguy cơ mắc bệnh.
- Không cào gãi, tác động lực lên vùng da đang bị chàm.
- Sử dụng thuốc điều trị bệnh theo chỉ định của bác sĩ và tái khám đúng lịch hẹn.
- Nên cắt ngắn móng tay, móng chân để tránh vi khuẩn tích tụ lại.
- Cân bằng thời gian làm việc, học tập và nghỉ ngơi hợp lý. Đảm bảo ngủ đủ giấc mỗi ngày.
- Giữ tinh thần thoải mái, luyện tập yoga hoặc ngồi thiền.
- Thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ hoặc đi khám ngay khi có các triệu chứng bất thường trên da.
- Không hút thuốc lá hoặc ở trong môi trường có nhiều thuốc lá khi bị bệnh chàm.
Nếu bị chàm ở chân người bệnh chú ý không được gãi mà cần phải tìm biện pháp xử lý ngay. Hãy chú ý về chế độ chăm sóc, thực hiện các biện pháp phòng ngừa thật tốt để hạn chế nguy cơ tái nhiễm.
XEM THÊM
Thầy thuốc ưu tú, Bác sĩ CKII Lê Phương
- Phó Giám Đốc Chuyên Môn
- Thầy thuốc ưu tú, Bác sĩ CKII
- Bác sĩ y học cổ truyền
- Hơn 40 năm
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!