Ngứa hậu môn: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách chữa

Ngứa hậu môn là một cảm giác rất khó chịu ở người bệnh, đây có thể là dấu hiệu của một bệnh lý nào đó cần được chữa trị. Nguyên nhân gây ra hiện tượng này là gì và hướng điều trị ra sao trong bài đọc này chúng tôi sẽ giúp bạn tìm hiểu kỹ hơn. 

Ngứa hậu môn là bệnh gì? Triệu chứng ra sao

Hậu môn là phần cuối cùng của hệ tiêu hóa với nhiệm vụ đào thải phân ra bên ngoài. Nếu bộ phận này không làm sạch sẽ gây cảm giác ngứa ngáy, ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý, công việc và cả thời gian sinh hoạt của người bệnh. Không chỉ vậy, đây còn là báo hiệu cho một bệnh lý nguy hiểm cần được điều trị sớm, tránh kéo dài thời gian bởi có thể gây ra biến chứng. 

Ngứa hậu môn là tình trạng phổ biến có thể xuất hiện ở bất kỳ đối tượng nào với những biểu hiện đặc trưng như sau: 

• Người bệnh bị ngứa, xuất hiện mẩn đỏ vùng da xung quanh hậu môn. 
• Người bị ngứa rát hậu môn, bị trầy xước da do cào gãi quá nhiều. 
• Cơn ngứa ngáy sẽ nặng dần hơn khi về đêm. 
• Vùng da bị tổn thương tại hậu môn có thể bị nhiễm khuẩn. 

Tùy theo từng đối tượng sẽ có những biểu hiện bệnh lý khác nhau, nếu có triệu chứng bất thường bạn cần chủ động đi khám để được điều trị kịp thời. 

Nguyên nhân bị ngứa hậu môn

Ngứa hậu môn do vùng da bên trong và ngoài hậu môn đã bị kích thích và tổn thương. Muốn điều trị dứt điểm tình trạng này bạn cần xác định rõ nguyên nhân gây bệnh. Nguyên nhân gây ngứa hậu môn gồm có: 

• Do quá trình vệ sinh kém khiến phân tích tụ lại ở niêm mạc, gây cảm giác ngứa, về lâu dài triệu chứng sẽ càng nặng hơn, có thể gây viêm nhiễm. 
• Do bị bệnh trĩ, ban đầu người bệnh sẽ có cảm giác ngứa, kích thích nhẹ ở hậu môn về sau có thể bị sưng, đau nhức do có khối huyết hình thành ở búi trĩ. Người mắc bệnh lòi dom lâu ngày sẽ có cảm giác đau rát, chảy máu khi đi tiêu. 
• Do bị nứt kẽ hậu môn gây cảm giác khó chịu, ngứa ngáy, sưng viêm và đau rát. Khi đi đại tiện vết rách sẽ bị kích thích gây chảy máu. 
• Do bị viêm da tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng như xà phòng hoặc ma sát với quần lót. Người bệnh có thể nhận biết được nguyên nhân gây ngứa do bị viêm da tiếp xúc thông qua dấu hiệu đỏ và mụn nước li ti. 
• Do bị nhiễm giun kim – ký sinh trùng sống chủ yếu tại hậu môn người. Ban đêm giun cái sẽ di chuyển vào cơ quan này để để trứng. Giun có thể tiết ra chất kích thích, gây cảm giác ngứa rát khi đẻ trứng. 
• Do bị tiêu chảy mãn tính, người bệnh ăn uống không đảm bảo, mắc hội chứng kích thích ruột hoặc đại tràng đã bị tổn thương trước đó. Tình trạng tiêu chảy kéo dài đã khiến niêm mạc hậu môn bị tổn thương, kích thích phản ứng ngứa. Đồng thời, bệnh nhân sẽ đi đại tiền nhiều hơn, phân ma sát với hậu môn làm tăng cảm giác ngứa. 
• Do nồng độ estrogen trong cơ thể nữ giới thấp khi bước vào giai đoạn mãn kinh, âm đạo tiết ra nhiều dịch gây ngứa vùng kín và kích thích niêm mạc hậu môn. Ngoài cảm giác ngứa người bệnh còn có những triệu chứng khác như mất ngủ, da khô, mệt mỏi,…
• Do bị sa trực tràng ra ngoài hậu môn khiến vùng hậu môn bị kích thích, ngứa ngáy, người bệnh có cảm giác sà xuống. Đồng thời bệnh còn có thể gây các triệu chứng khác như đi đại tiện nhiều lần, bị chảy máu khi đi tiêu,…
• Do có khối u ở hậu môn gây ngứa ngáy, khó chịu kèm theo triệu chứng chảy máu khi đi tiêu, cơ thể mệt mỏi, chán ăn, gầy sút.
• Do bị nhiễm nấm, vi khuẩn khi quan hệ đồng giới, gây ngứa ở hậu môn. Kèm theo đó còn có các triệu chứng khác như đau rát, bị chảy mủ, tiết dịch khi đi đại diện. 

Ngoài các nguyên nhân chúng tôi kể trên, còn có một số tác nhân khác gây ngứa hậu môn có thể kể đến như: Do mang thai, biến chứng tiểu đường, tác dụng phụ của thuốc, ăn phải thực phẩm có chứa chất kích ứng, lạm dụng thuốc nhuận tràng,…

Cách điều trị ngứa hậu môn

Ngứa hậu môn do nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên, tùy theo từng tác nhân bệnh có thể xuất hiện những biến chứng nguy hiểm, thậm chí tử vong nếu không được xử lý kịp thời. 

Để khắc phục được tình trạng này người bệnh cần phải xử lý tác nhân gây bệnh trước. Cụ thể cách trị ngứa hậu môn như thế nào chúng tôi đã tổng hợp dưới đây để bạn đọc tham khảo, áp dụng ngay để cải thiện vấn đề. 

Cách cải thiện triệu chứng bằng thuốc Đông y

Thuốc Đông y sử dụng các loại thảo dược thiên nhiên kết hợp với nhau để điều trị, loại bỏ căn nguyên gây bệnh và cải thiện triệu chứng. Thuốc uống không những có hiệu quả chữa bệnh tốt mà còn đảm bảo an toàn cho sức khỏe chính vì vậy ngày càng có nhiều người bệnh ưu tiên lựa chọn phương pháp điều trị này. 

Một số bài thuốc Đông y hay bạn có thể áp dụng để cải thiện cơn ngứa ở hậu môn như sau: 

Bài thuốc chữa ngứa hậu môn cho thể thấp nhiệt 

Ngứa hậu môn thể thấp nhiệt có biểu hiện nóng đỏ, ngứa ngáy  vùng da xung quanh, khiến người bệnh khó chịu. Bạn có thể kết hợp hai bài thuốc dưới đây để cải thiện triệu chứng ngay tại nhà: 

• Bài thuốc dùng xông rửa hậu môn: Sắc khổ sâm với bách bộ mỗi loại 15g cùng lượng nước vừa phải để xông rửa hậu môn là được. 
• Bài thuốc Đông y đặt hậu môn: Cho bách bộ, khổ sâm mỗi loại 30g vào ấm sắc trong 2 giờ rồi cho 6g bột hùng hoàng vào trộn đều, vo thành 15 viên đặt. Trước khi đi ngủ lấy một viên thuốc cho vào hậu môn là được.

Bài thuốc chữa bệnh cho trường hợp nhiễm giun kim 

Người bị ngứa hậu môn do nhiễm giun kim sẽ có triệu chứng nặng hơn về đêm gây ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, gây suy nhược cơ thể. Để cải thiện tình trạng này hãy áp dụng các bài thuốc sau: 

• Bài thuốc uống Đông y: Sắc 15g nam quả tử nhân với 15g tân lang để uống trong ngày, dùng liên tục trong 3 ngày là được. Lưu ý, nên uống thuốc khi đói để phát huy hết các công dụng. 
• Bài thuốc đặt Đông y: Chuẩn bị 15g bách bộ, 15g hặc sắt và 30g khổ luyện căn bì mang đi tán thành bột rồi cho vào viên nang đặt vào hậu môn trước khi đi ngủ là được. Trước khi dùng viên đặt hãy vệ sinh hậu môn thật sạch với nước ấm. 
• Bài thuốc ngâm rửa Đông y: Sắc 15g khổ sâm, 15g hặc sắc, 15g bách bộ và 6g hoa tiêu với lượng nước vừa đủ để ngâm rửa hậu môn trước khi đi ngủ là được. 

Cách giảm triệu chứng bằng bài thuốc dân gian

Những loại thảo dược tự nhiên xung quanh ta có tác dụng rất tốt trong điều trị bệnh lý. Nếu bị ngứa hậu môn bạn có thể áp dụng ngay một trong các bài thuốc dưới đây vừa cải thiện triệu chứng bệnh vừa giúp chống viêm. 

• Bài thuốc dùng tỏi: Chuẩn bị 2 tép củ tỏi đã bỏ vỏ, giã nát rồi cho thêm ít nước vào trộn đều. Làm sạch hậu môn rồi dùng nước ép tỏi để thoa ngày 2 đến 3 lần, cảm giác ngứa sẽ được thuyên giảm. 
• Bài thuốc dùng rau diếp cá: Chuẩn bị một lượng rau diếp cá vừa đủ dùng, rửa sạch, ngâm nước muối sau đó giã nát để đắp lên hậu môn. Các triệu chứng sưng viêm, đau rát, ngứa ngáy đều được cải thiện. 
• Bài thuốc dùng bột nghệ vàng: Hòa một lượng bột nghệ vàng vừa đủ với nước để thoa lên hậu môn, đợi khoảng 15 phút rồi rửa lại với nước sạch. Curcumin có trong nghệ sẽ làm dịu cơn ngứa, chống viêm và chữa lành vết thương ở hậu môn.

Mẹo chữa bệnh bằng thuốc nam có độ an toàn cao nhưng hiệu quả còn phụ thuộc vào cơ địa của từng người, thời gian phát huy tác dụng khá chậm nên người bệnh cần có sự kiên trì khi áp dụng. 

Điều trị bệnh bằng các loại thuốc tân dược

Triệu chứng ngứa hậu môn có thể kiểm soát được bằng thuốc tân dược dạng bôi hoặc uống. Bác sĩ sẽ chỉ định đơn thuốc dùng phù hợp theo từng trường hợp để đảm bảo sự an toàn cho người bệnh. 

Các loại thuốc được dùng để chữa bệnh gồm có: 

• Kháng sinh histamin H1 dùng khi bệnh nhân có cảm giác ngứa ngáy nặng về đêm do nhiễm giun kim.
• Thuốc dạng bôi có hydrocortisone giúp giảm cảm giác ngứa và viêm cấp độ mạnh. Loại thuốc này chỉ dùng khi hậu môn có triệu chứng sưng viêm và xung huyết. 
• Thuốc dạng bôi có oxit kẽm để sát trùng, kháng viêm và kiểm soát cơn ngứa. Thuốc có thể dùng được trong mọi trường hợp bị ngứa hậu môn.
• Thuốc bôi có thành phần dưỡng ẩm cho trường hợp bị nứt kẽ hậu môn do khô da để hạn chế vết nứt và giảm cảm giác ngứa. 

Phòng ngừa bị ngứa hậu môn như thế nào

Ngứa hậu môn có thể kiểm soát được khi dùng thuốc nhưng có thể tái phát dễ dàng nếu chăm sóc sai cách và không áp dụng biện pháp phòng ngừa. 

Để hạn chế nguy cơ mắc bệnh và tái nhiễm bạn nên thực hiện cách biện pháp dưới đây: 

• Vệ sinh hậu môn và vùng kín đúng cách, nên dùng nước muối loãng hoặc nước sạch để ngâm rửa sau đó lau khô bằng khăn mềm. 
• Không nên mặc quần lót chật và tránh gãi hậu môn nhiều. Chỉ nên mặc trang phục được làm từ chất liệu thoáng mát, kích cỡ phù hợp với cơ thể. 
• Nếu xà phòng tắm, nước xả vải, giấy vệ sinh khiến hậu môn bị ngứa ngáy, kích ứng bạn nên thay đổi sang những sản phẩm khác.  
• Quần lót cần được giặt sạch, phơi dưới ánh sáng mặt trời để diệt khuẩn tiềm ẩn. 
• Khi đang bị ngứa tránh quan hệ tình dục, nên có thói quen quan hệ an toàn để bảo vệ sức khỏe. 
• Uống nhiều nước, tăng cường bổ sung nhiều vitamin và khoáng chất để tránh nguy cơ bị táo bón. 
• Kiêng ăn thực phẩm có nhiều gia vị, đồ cay nóng bởi chúng có khả năng kích thích hậu môn.

Ngoài việc cải thiện triệu chứng ngứa hậu môn chúng tôi đã kể trên bạn nên chủ động đến cơ sở y tế để bác sĩ kiểm tra, chẩn đoán chính xác, xử lý triệt để tránh xảy ra những biến chứng nguy hiểm.