Huyệt Chương Môn: Vị Trí, Tác Dụng Trong Điều Trị Bệnh Lý

Huyệt Chương Môn được gọi bằng nhiều tên khác nhau
Huyệt Chương Môn
  • Tên gọi khác: Huyệt Quý Lặc, huyệt Lặc Liệu hay huyệt Trường Bình
  • Vị trí: Nằm ở đầu khu vực xương sườn tự do thứ 11
  • Tác dụng: Điều hòa khí huyết, cải thiện tiêu hóa

Huyệt Chương Môn là một trong những huyệt đạo quan trọng giúp điều hòa khí huyết và cải thiện nhiều bệnh lý liên quan. Tại bài viết này, Nhất Nam Y Viện sẽ chia sẻ đến bạn vị trí, cách xác định và những lưu ý liên quan khi tác động lên huyệt vị này. 

Tổng quan về huyệt Chương Môn

Dưới đây là một số thông tin tổng quan về Chương Môn huyệt mà bạn cần nắm được:

Huyệt Chương Môn là gì?

Huyệt Chương Môn hay còn gọi là huyệt Quý Lặc, huyệt Lặc Liệu hay huyệt Trường Bình. Chương Môn là huyệt vị thứ 13 thuộc Túc Quyết âm Can kinh. Trong đó, “Chương” có nghĩa là sáng sủa, phân minh và “Môn” có nghĩa là cửu. 

Có thể bạn chưa biết: Huyệt Trung Phủ Nằm Ở Đâu? Cách Phối Cùng Huyệt Vị Khác

Huyệt Chương Môn được gọi bằng nhiều tên khác nhau
Huyệt Chương Môn được gọi bằng nhiều tên khác nhau

Hiểu theo nghĩa khác, “Chương” là vật cản, “Môn” là khai phá, thông thoáng. Bởi huyệt nằm ở vị trí giao hội của tạng, hỗ trợ chi phối lưu thông khí ra – vào của 5 tạng nên có tên là Chương Môn. 

Vị trí huyệt Chương Môn

Chương Môn huyệt nằm ở đầu khu vực xương sườn tự do thứ 11. Để xác định vị trí, mọi người cần nằm nghiêng, co khuỷu tay, hai tay đặt dọc cạnh sườn. Vị trí đầu nhọn của khuỷu tay là vị trí xương sườn số 11 tại phần ngực, tức huyệt Chương Môn. 

Mặt khác, bệnh nhân cũng có thể xác định huyệt bằng cách dóng theo vị trí ngang rốn tìm tới huyệt Đại Hoành. Huyệt vị cần tìm sẽ nằm ở phía ngoài huyệt Đại Hoành khoảng 2 tấc, cụ thể là ở đầu xương sườn, dưới bờ sườn. 

Xét theo giải phẫu, Chương Môn huyệt bị chi phối bởi cơ chéo to, cơ chéo nhỏ trên bụng, cơ ngang bụng, đại tràng, phúc mạc, đầu xương sườn thứ 11,… Thần kinh chi phối huyệt gồm thần kinh vận động ở cơ có 6 dây thần kinh gian sườn cùng dây thần kinh bụng sinh dục. 

Tác dụng của huyệt Chương Môn

Nếu tác động đúng cách, huyệt Chương Môn có thể mang lại những công dụng sau: 

  • Hỗ trợ quá trình vận hóa, giúp cơ thể tiêu hóa chất béo, thức ăn một cách hiệu quả. 
  • Giúp xử lý tích trệ ở trung tiêu, cải thiện quá trình tiêu hóa.
  • Có tác dụng tán hàn khí ở ngũ tạng, kích thích giải phóng khí hàn tích tụ trong tạng, giúp cân bằng năng lượng cho cơ thể. 
  • Hỗ trợ điều trị viêm gan, viêm lách, thạch thủy, mã đao, mụn nhọt,… 
  • Cải thiện cơn đau nhức ở vùng hông, sườn, ngăn chặn – hỗ trợ chứng rối loạn tiêu hóa như đái đục, sôi bụng, đầy bụng, đau thắt lưng.
  • Chữa chứng buồn nôn, ăn không tiêu, chán ăn, tiêu hóa kém, bồn chồn, táo bón, thương hàn, ký lỵ, bí khí lâu ngày không tiêu. 

Cách tác động lên huyệt Chương Môn

Cách tác động chủ yếu lên huyệt đạo này là thông qua việc châm cứu vì xoa bóp, bấm huyệt dường như không cho hiệu quả tốt. Theo đó, để châm cứu lên Chương Môn huyệt, các bạn cần tiến hành theo những bước sau đây:

  • Xác định đúng vị trí huyệt đạo cần tác động theo hướng dẫn phía trên. 
  • Khi đã xác định được vị trí huyệt, người thực hiện tiến hành châm cứu bằng cách châm kim thẳng hoặc xiên qua huyệt. Độ sâu của kim châm cứu thường từ 0.5 – 0.8 thốn. 
  • Mỗi lần cứu từ 3 – 5 tráng, tức một lần châm cứu và 1 lần rút kim. 
  • Thời gian ôn cứu huyệt có thể kéo dài từ 5 – 10 phút tùy theo tình trạng cụ thể. 

Đọc thêm: Huyệt Thiên Đột Giảm Viêm Phế Quản, Viêm Họng

Khi châm cứu cần cẩn trọng để tránh gặp rủi ro
Khi châm cứu cần cẩn trọng để tránh gặp rủi ro

Phối cùng các huyệt đạo khác

Huyệt Chương Môn có thể phối cùng nhiều huyệt đạo khác để mang tới hiệu quả điều trị các bệnh lý như sau:

  • Hỗ trợ chữa bệnh thạch thủy khi kết hợp với huyệt Nhiên Cốc. 
  • Phối cùng huyệt Chi Câu và huyệt Uyên Dịch để hỗ trợ trị mụn nhọt, mã đao. 
  • Cải thiện bôn đồn, khí nghịch lên khi kết hợp với huyệt Thạch Môn, huyệt Dương Giao.
  • Cải thiện chứng nôn, buồn nôn khi phối với huyệt Thượng Quản, huyệt Cách Du. 
  • Hỗ trợ trị táo bón với huyệt Thái Bạch, huyệt Chiếu Hải.
  • Cải thiện thương hàn, hông sườn đau thông qua huyệt Dương Lăng Tuyền, huyệt Ủy Trung, huyệt Chi Câu.
  • Phối với huyệt Chi Câu, huyệt Thực Độc, huyệt Dương Lăng Tuyền trị hông sườn đau. 
  • Phối cùng huyệt Thiên Xu trị nuốt chua. 
  • Hỗ trợ chữa kiết lỵ thông qua huyệt Quan Nguyên, huyệt Thiên Xu, huyệt Thận Du. 
  • Phối cùng huyệt Kỳ Môn, huyệt Bỉ Căn, huyệt Vị Du trị giun móc, gan và lá lách. 
  • Chữa ruột viêm mạn bằng huyệt Tỳ Du, huyệt Túc Tam Lý, huyệt Thiên Xu.
  • Giúp hỗ trợ cải thiện tình trạng đau eo lưng không xoay được thông qua huyệt Thứ Liêu.
  • Kết hợp với huyệt Đại Môn, huyệt Cách Du, huyệt Liệt Khuyết, huyệt Thận Du, huyệt Tam Tiêu Du, huyệt Tỳ Du trị tiểu ra máu.
  • Hỗ trợ điều trị bí khí lâu ngày không tiêu ở trẻ nhỏ khi kết hợp với huyệt Trung Quản. 

Lưu ý khi tác động lên huyệt Chương Môn

Huyệt Chương Môn là huyệt đạo có tính ứng dụng cao trong điều trị các bệnh lý tiêu hóa hoặc bệnh khí huyết chảy không thông. Để việc tác động lên huyệt vị đạt hiệu quả tốt, tránh rủi ro, các bạn cần nắm được những lưu ý sau:

  • Xác định vị trí huyệt, cách phối trước khi tiến hành châm cứu. 
  • Tránh châm kim quá sâu vì có nguy cơ tác động vào gan, lá lách. 
  • Đảm bảo vệ sinh, chống truyền nhiễm bằng cách rửa tay sạch sẽ trước và sau khi tiếp xúc với bệnh nhân. Bên cạnh đó, dụng cụ sử dụng cho việc châm cứu cũng cần được tiệt trùng theo đúng yêu cầu của Bộ Y tế. 
  • Trường hợp mắc bệnh huyết áp cao, khi châm vào huyệt Kinh Môn, Chương Môn sẽ có cảm giác đau, khó chịu. 
  • Việc châm cứu nên thực hiện ở những cơ sở Y học cổ truyền uy tín – nơi có đội ngũ bác sĩ có đủ kinh nghiệm, kiến thức chuyên môn cao. Lúc này, các bác sĩ sẽ tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe, bệnh tình, cơ địa của bệnh nhân để tác động lên huyệt một cách phù hợp. 
  • Có thể kết hợp việc châm cứu với các loại thuốc hoặc phương pháp điều trị khác để mang tới hiệu quả cải thiện bệnh nhanh chóng. 

Bài viết trên đây đã cung cấp những thông tin hữu ích liên quan tới huyệt Chương Môn và những lưu ý liên quan. Mặc dù có thể mang tới nhiều công dụng tốt cho sức khỏe, đặc biệt là khả năng điều hòa lưu thông khí huyết nhưng cần tác động lên huyệt đúng kỹ thuật để tránh rủi ro không mong muốn. 

Tìm hiểu thêm: